Nedim Ulak – MEB İngilizce Eğitim Uzmanı
Yıllar içinde bazı öğrencilerin dili neden diğerlerinden daha hızlı ve kalıcı öğrendiğine dair hep kafa yordum. Geçenlerde yaptığım bir okuma sırasında, bu başarılı öğrencilerin farkında olmadan uyguladığı birçok tekniğin aslında “Polyglot Yöntemi” adı altında toplandığını fark ettim.
Bu farkındalıkla konuyu daha derinlemesine araştırdım ve merak edeceğinizi düşünerek bir derleme hazırladım.
“Bu yazımdaki değerlendirmeler/incelemeler tamamen kişisel ve mesleki deneyimlerime dayanmakta olup, adı geçen kurumlarla herhangi bir ticari iş birliğim bulunmamaktadır.”
Polyglot Ne Demek? Bu Yöntem Neden Bu Kadar Etkili?
Polyglot yöntemi ile İngilizce öğrenme konusuna geçmeden önce tanımlarla başlayalım. Polyglot, “çok dilli” demektir ve genelde üçten fazla dil bilenler bu ünvanı alır. Bu yöntemin bu kadar etkili olmasının nedeni ise basit kelimeler ve gramerle dahi akıcı şekilde İngilizce konuşturmasıdır.
Polygot metodu ile İngilizce öğrenme konusunu araştırdığımda ise karşıma Dmitry Petrov isimli Rus bir çevirmen çıktı. Bu yöntem genellikle kendisiyle birlikte anılıyor. Aslında polygot metodu, bir yöntemden ziyade bir gözleme dayanıyor. Çok az kelime ve basit gramer yapısının, aslında İngilizce konuşmanın büyük bir kısmı olduğunu söylüyor. Kısacası az kelimenin farklı kombinasyonlarıyla konuşmayı öğretiyor. Ayrıca bu yöntem, hızlı şekilde İngilizce öğrenmeyi de mümkün kılıyor.
Polyglotların Öğrenme Yaklaşımı: Sıradan Yöntemlerden Farkı Ne?
Polyglot yöntemi İngilizce konuşmaya hızlı bir başlangıç sunuyor. Ancak akademik ve profesyonel bir çerçevede konuşabilmek de dil öğrenmenin en önemli parçalarından. Bu noktada polyglot’ların kompleks gramer yapısını ve binlerce kelimeyi nasıl öğrendiğini merak ediyoruz.
Her polyglot’un yoğurt yiyişi farklı olsa da, araştırmalarım sonucu genelde şu 3 metodu kullandıklarını fark ettim:
Dil Öğrenmeye Nereden Başlamalı?
Dil öğrenmek öznel bir deneyim olduğu gibi, belirli pedagojik çerçevelerle de desteklenen bilişsel süreçleri içerir. Bu noktada dil eğitimine başlarken en basit cümleleri kullanıyoruz. Örneğin, “Hello, my name is Nedim” gibi cümleler, İngilizce dersinde verdiğimiz ilk bilgi oluyor.
Ancak dil öğrenmek artık sınıf duvarlarının da dışına taştı. Bu noktada bireylerin dile ilgisini yükseltecek ve kulak alışkanlığı edinmelerini sağlayacak sonsuz içerik var. Belki 5 dakikalık bir Youtube videosunu daha dikkatli dinlemek bile başlangıç olabilir.
Ama başlamak kadar önemli olan şey daha da ileri gitmektir. Bu noktada yapılandırılmış dersler ve düzenli pratik dil öğrenmenin en büyük şartlarıdır.
Kelime Dağarcığını Genişletmek için Polyglot Taktiği
Polyglot yöntemi ile İngilizce öğrenme, basit kelimelerle başlıyor. Ancak kendimizi daha iyi ifade etmek için kelime dağarcığımızı genişletmek şart. Bu noktada polyglot’lar iletişime öncelik vermenin, gramer ve kelime ezberinden daha önemli olduğunu hatırlatıyor. Daha sonrasında ise genel olarak şu 3 tavsiyede bulunuyorlar:
- Gayet net bir tavsiye olarak bol bol okuma yapmak.
- Cümleleri küçük parçalara ayırmak: Örneğin; “The new manager will take over the responsibilities next month.”
- The new manager → özne – will take over → take over: bir şeyi devralmak (phrasal verb) – the responsibilities → nesne- next month → zaman ifadesi. Bu sayede “take” ve “over” kelimelerinin beraber kullanımının tamamen farklı bir anlamı olduğunu görebilirsiniz.
- Günlük tutmak: Günlük tutmak etkili bir yazma pratiğidir. Ancak kendinizi ifade edemediğiniz noktada hangi kelimeleri öğrenmeniz gerektiğini fark edebilirsiniz. Bu şekilde yeni kelimeleri öğrenip hızlıca pratik etmiş olursunuz.
Eğer konuyla ilgili daha fazla sorunuz varsa, bana Linkedin hesabımdan dilediğiniz gibi yazabilirsiniz.
Günlük Rutine Dil Katmak: Pasif Öğrenmeyi Aktife Çevirin
Polyglot yöntemi ile İngilizce öğrenme konusunu merak edenler, mevzunun aslında günlük hayatta iletişim kurmak olduğunu görecektir. Öğrendiğimiz en basit kelimenin bile çeşitli kullanımları mevcut. İşte bu öğrendiklerimizi hem yazılı hem sözlü kullanmak, aktif bir öğrenim sağlar. Bu da dil öğrenimini hızlandırır.
Ayrıca “anlıyorum ama konuşamıyorum” sorunu üzerine gitmek için de aktif olarak konuşmanız gerektiğini hatırlatmak isterim.
Kendi Cümlelerini Kur: Taklitten Üretime Geçiş Stratejisi
Polyglot yöntemi ve polyglot’larla ilgili araştırma yaparken aslında kendilerini ifade etmekten çekinmediklerini fark ettim. Belki de dil öğreniminde başarılı olmalarının sırrı da bol bol konuşmalarıdır. Ama belki de en önemlisi kendi cümlelerini kullanmalıdır.
Küçük bir araştırma ile her konuda bir sürü kalıplaşmış ifade karşımıza çıkıyor. Ama aslında bu hazır kalıplar, duygu ve düşünceleri yansıtmada ne kadar başarılı olabilir ki? Bu yüzden İngilizce öğrenimini hızlandırmak isterseniz, biraz cesur davranmalı ve kendi cümlelerinizi kullanmalısınız.
Elbette hata yapmaktan korkuyor olabilirsiniz. Bu noktada bir rehber, bir eğitmen eşliğinde öğrenmek, hatalarınızın doğrusunu öğrenmenizi sağlayacaktır. Eğer bu eğitmeni neren bulacağım derseniz, pek çok online İngilizce kursu oldukça yeterli içerikler sunuyor. Hatta bazıları sizler için sıralanmış:
✅ En İyi Online İngilizce Kurslarını GörDinleme, Konuşma, Okuma, Yazma Becerilerini Geliştirme
İngilizce öğrenmek dediğimizde çoğu kişinin aklına dersi dinlemek ve ödev yapmak gelebilir. Ancak iletişim dediğimiz, oldukça kompleks olan bu fenomen, İngilizce öğrenmeyi matematik veya biyoloji öğrenmekten farklı kılar.
Bu da bizi İngilizce öğrenmenin 4 temel ayağına getirir: dinleme, konuşma, okuma ve yazma. Hatta IELTS, TOEFL, Duolingo English Test gibi kapsamlı testler de bunların üzerine kurulmuştur.
Bu bağlamda İngilizce öğrenirken bu 4 temel beceriyi aktif şekilde kullanmalısınız. Ancak geleneksel eğitimler teorik bilgi ve birkaç örnek verip geçiyor. Konuşma pratiği yapabileceğiniz bazı kurslar ise diğer konulara değinmiyor. Ancak her bir beceriyi, ya da hepsini, nasıl geliştireceğinizi gösteren örnek bir tablo hazırladım:
| Beceri | Nasıl Gelişir? | Önerilen Araçlar / Yöntemler |
|---|---|---|
| Okuma | Seviyene uygun metinlerle bolca okumak. Anlamadığın kelimeleri not etmek. | Graded readers, haber siteleri (BBC Learning), LingQ |
| Yazma | Günlük tutmak, kısa paragraflar yazmak, yazılanları düzeltmek. | ChatGPT ile yazı yazma pratiği, Grammarly, günlük yazma |
| Dinleme | Gerçek İngilizce sesli içerikler dinlemek. Önce altyazılı, sonra altyazısız. | Podcasts (ESL, Luke’s English Podcast), Netflix, YouTube |
| Konuşma | Hatalardan korkmadan konuşmak. Pratik partneriyle veya uygulamayla çalışmak. | Tandem, Speak, Shadowing tekniği, rol yapma diyalogları |
| Tüm Beceriler (Okuma + Yazma + Dinleme + Konuşma) |
Entegre müfredatlar, seviye bazlı canlı dersler, dört beceriyi birden geliştirmeye yönelik içerikler | Lingoda, Flalingo, EF English Live |
Dil Günlüğü, Kartlar, Shadowing: Etkili Teknikler ve Araçlar
İngilizce öğrenmek için alternatif yöntem arayanlar için “DIY” (do it yourself) yani “kendin yap” stilinde önerilerim de var. İnternetten indirmek yerine kendi hazırlayacağınız kartlar ve kelimenin fiil, isim, sıfat hali ve örnekleri ile dil günlüğü fazlasıyla etkilidir. Çünkü öğrenciler hazırlama sürecinde aktif rol alır.
Ayrıca gölgeleme metodu da konuşma pratiği yapmak isteyenler için hem akıcılık hem daha iyi telaffuz sağlar.
Hedefiniz İngilizce mi Çok Dilli Olmak mı?
Bu aşamaya kadar hem polyglot sistemi hem polyglot’ların yöntemi hem de diğer çözümlerle İngilizce öğrenme konusuna baktık. Ama şunu hatırlatayım: Her başarılı sonucun ilk adımı, hedefleri doğru belirlemektir. Bu noktada da sormak istiyorum: hedefiniz ngilizce öğrenmek mi, çok dilli olmak mı?
Peki, polyglot olmak kulağa hoş gelirken, İngilizce öğrenmek ödev gibi mi geliyor?
Bu demek oluyor ki, İngilizce’nin üzerine düşmek lazım. Ama iyi bir haberim de var. İngilizce’yi söktüğünüz zaman, yani B2-C1 seviyesine geldiğinizde, polyglot olmanız daha kolay.
Çünkü diğer dilleri öğrenmek için çok daha fazla kaynak İngilizce dilindedir. İngilizce’niz geliştikten sonra bu kaynaklardan yararlanabilirsiniz. Bir de, Cumulative Enhancement Model (CEM)’e göre, ikinci dili öğrenmek, üçüncü ve diğer dilleri öğrenmeyi daha kolay kılar. Daha fazlasını öğrenmek için ilgili makalenin linkini ekledim.
Kendinize Uygun Öğrenme Ortamını Nasıl Kurarsınız?
Polyglot’ların bahsettiği önemli bir diğer konuya daha değinmek isterim. Dil öğrenmeyi daha kolay ve verimli kılmanın bir yolu olarak kendiniz için en efektif metodu bulmaktan bahsediyorlar.
Mesela ben yazarak daha kolay öğreniyorum, bazısı ise grafiklerle ve görsellerle… Bu yüzden kendinize uygun öğrenme ortamını yaratmak önemli.
Bu noktada günlük yoğunluğunuz, ilginizi çeken konular ve hedefleriniz de oldukça önemli. Bu yüzden esnek ders programı ve dilediğiniz zaman öğrenebilme imkanı gerçekten fark yaratıyor.
Hatta online İngilizce kursları esneklikleri ile epey seviliyor. Ancak seçim yaparken eğitmen kalitesi, kapsam ve hedeflerinize uygunluğu kontrol etmekte fayda var.
✅ En İyi Online İngilizce Kurslarını GörÖzetle Polyglot Yöntemiyle İngilizce
Bu içerikte karşıma çıkan yenilikçi bir dil öğrenme metoduna, Polyglot yöntemi ile İngilizce konusuna göz attık. Polyglot metodu basit bilgiyle konuşmayı mümkün kılıyor.
Kelimelerin farklı kombinasyonları ile kendinizi nasıl ifade edebileceğinizi öğrendiğiniz bu teknik oldukça dikkat çekici. Ayrıca İngilizce becerilerini daha da İleri taşımak isteyenler için polyglot’ların kullandıkları diğer yöntemlere baktık. Ben de naçizane kendi önerilerimi aktardım.
Peki konuyla ilgili siz ne düşünüyorsunuz? Sizin tavsiyeleriniz neler? Merakla soru ve yanıtlarınızı bekliyorum.
Sıkça Sorulan Sorular
Genelde polyglot olan kişilerin kullandığı dil öğrenme tekniklerine baktığımızda dile maruz kalma, gölgeleme tekniği, günlük tutma, dizi-film izleme ve bolca konuşmayı görmekteyiz.
Eğer Polyglot olmak istiyorsanız en az dört dil konuşmak gerekiyor diyebiliriz. Kelime anlamı “çok dilli” olsa da, iki ya da üç dil bilen kişiler genellikle polyglot olarak anılmaz.
Polyglot olmak için üçten fazla dili konuşmak önemlidir. Bu noktada yeni dil öğrenmemeye açık olma, bol pratik ve bol konuşma bu işin sırrıdır.
Nedim Ulak Kimdir ?
Nedim Ulak – MEB İngilizce Eğitim Uzmanı
25 yılı aşkın süredir İngilizce öğretimi alanında görev yapıyor, son 16 yıldır ise Millî Eğitim Bakanlığı bünyesinde İngilizce öğretim programlarının geliştirilmesi, öğretmen eğitimi ve uluslararası iş birlikleri üzerine çalışıyorum.
Boğaziçi Üniversitesi İngilizce Öğretmenliği mezunu olarak başladığım eğitim yolculuğum, sınıf öğretmenliğinden politika düzeyinde projelere kadar birçok kademeyi kapsıyor.
Müfredat tasarımı pedagojik yaklaşımlar, erken yaşta yabancı dil edinimi ve dijital öğrenme modelleri üzerine odaklanıyor; öğretmenlerin sürekli mesleki gelişimini destekleyen çevrim içi ve yüz yüze eğitim içerikleri geliştiriyorum. Ayrıca çeşitli uluslararası projelerde ülke temsilciliği ve akademik danışmanlık görevlerinde bulundum.
Eğitimde sürdürülebilir kalite, ölçülebilir gelişim ve yenilikçi yöntemlerle daha güçlü bir yabancı dil eğitimi vizyonuna katkı sunmak en büyük motivasyonum.
